13 - ÂYETLERİ AYRl AYRl VE BÜTÜN OLARAK İNEN SÛRELER
Kur’ân-ı Kerim'in pek çok âyeti, ayrı ayrı inmiştir. Kısa sûrelerde bunun misali, Alâk sûresi ile Taberânî'nin rivâyet ettiği bir hadis'e göre, Duhâ sûresinin ilk beş âyetidir.
Bütün olarak inen kısa sûrelere misal, Fatiha, ihlâs, Kevser, Tebbet, Kıyame, Nasr, Felak, Nâs - ki bunlar beraber inmiştir - sûreleridir.
Uzun (tıval) sûrelerden misal, Mürselat sûresidir. Hâkim, «M ü s t e d r e k»inde, İbn-i Mesûd'dan şöyle dediğini rivâyet eder: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) ile birlikte bir mağarada iken Mürselât sûresi nâzil oldu. Bu sûreyi kendi ağızlarından öğrendim. Sûreyi okurken dili kuruduğu için ***** «Onlar bundan sonra hangi söze inanacaklar» (âyet, 50) âyetiyle mi, yoksa ***** «Onlara rüku edin dendiği zaman rüku etmezler.» (48.) âyetiyle mi tamamladığını bilemiyorum.
Taberânî'nin önceki hadisinde zikredildiği gibi, Saff sûresi de bunlardandır. En'am sûresi de bu kabildendir. Ebû Ubeyd ve Taberânî, İbn-i Abbâs'ın şöyle dediğini rivâyet ederler: Enam sûresi, 70.000 melek refakatinde Mekke' de, bir gecede nâzil olmuştur.
Taberânî - metruk addedilen - Yusûf b. Atıyyeti,s- Safar, İbn-i avn, Nâfi ve İbn-i Ömer'den gelen bir tarikle İbn-i Ömer'in şöyle dediğini rivâyet eder. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem); En'am sûresi bana, bir bütün olarak indi. 70.000 melek, sûrenin nüzûlünde hazır bulundu, demiştir.
Beyhakî «Ş u a b»ında içinde bilinmeyen râvilerin bulunduğu bir senedle, Hazret-i Ali'nin şöyle dediğini rivâyet eder: Enam sûresi hariç, Kur’ân, beşer âyet halinde nâzil olmuştur. Enam sûresi, 1.000 melek refakatinde bir defada inmiş, Resûlüllah'a inene kadar her semada, 70 melek refakat etmiştir.
Ebû’ş-Şeyh, merfu olarak Ubeyy'ubnu Ka'b'dan rivâyet ettiğine göre Resûlüllah şöyle buyurur: En'am sûresi bana, bütün olarak, 70.000 melek refakatinde nâzil oldu.
Mücahid'in şöyle dediği rivâyet edildi: En'am sûresi, bir defada, 500 melek refakatında nâzil oldu.
Atâ'nın şöyle dediği rivâyet edildi: En'am sûresi bir defada, 70.000 Melek refakatinde nâzil oldu.
Bütün bu rivâyetler, birbirini desteklemektedir.
İbn-i Salâh el-Fetva adlı eserinde: Sûrenin bir defada indiğini gösteren hadîsi, Ubeyy İbn-i Ka'b tarîki ile rivâyet ettik. İsnadında zayıflık vardır, bu yönde bir sahihlik bulamadık. Buna muhalif başka hadiseler de rivâyet edilmiştir. Bir defada inmediği aksine bazı ayetlerinin Medine'de nâzil olduğu rivâyet edilir. Sûrenin; üç, altı veya daha fazla sayıda indiği konusunda, ulema arasında ihtilaf mevcuttur, der.